Είδη ξυλείας

Τα δέντρα από τα οποία παράγεται η δομική ξυλεία κατατάσσονται σε κωνοφόρα ή 

αειθαλή, γνωστή και ως μαλακή ξυλεία και σε πλατύφυλλα ή φυλλοβόλα, γνωστή 

και ως σκληρή ξυλεία. Για τον εύκολο διαχωρισμό της σημαίνεται με C 

(coniferous=κωνοφόρο) ή D (deciduous=φυλλοβόλο), κατ’αντιστοιχία προς το 

δένδρο παραγωγής της.

Μαλακή Ξυλεία (Softwood) 

Είναι ο γενικός όρος που χρησιμοποιείται στη ξυλουργική βιομηχανία για την ξυλεία 

από κωνοφόρα δέντρα (βελονοειδή δέντρα του γένους Πεύκη). Συμπεριλαμβάνει: 

πεύκη, ελάτη, κέδρο, έλατο, λάρτζινο (αγριόπευκο), έλατο Douglas fir, κωνοφόρο 

έλατο, κυπαρίσσι, pitch-pine, άρκευθος, σεκόγια, ήμερο έλατο κ.α. 

Όπως υπονοεί και η ονομασία, τα ξύλα μαλακής ξυλείας είναι όντως μαλακότερα 

από αυτά της σκληρής ξυλείας, αλλά υπάρχουν και μερικές αξιοσημείωτες 

εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, το έλατο Douglas fir είναι πιο σκληρό και πιο ανθεκτικό 

από πολλά ξύλα σκληρής ξυλείας, ενώ αντιθέτως η κιγχόνη (balsa), ένα δέντρο 

σκληρής ξυλείας από τεχνική άποψη, έχει πιο μαλακό ξύλο από πολλά ξύλα 

μαλακής ξυλείας. 

Η διαφορά μεταξύ μαλακής και σκληρής ξυλείας οφείλεται στη μικροσκοπική δομή 

του ξύλου. Η μαλακή ξυλεία περιέχει μόνο δύο ειδών κύτταρα: διαμήκη κυλινδρικά 

αγγεία (ή τραχείδια) και εγκάρσια ακτινοτραχείδη κύτταρα. Στη μαλακή ξυλεία δεν 

υπάρχουν τα αγγεία που μεταφέρουν το νερό που έχει η σκληρή ξυλεία και που 

εμφανίζονται ως ‘πόροι'. Στη μαλακή ξυλεία η εσωτερική κυκλοφορία του νερού 

γίνεται μόνο μέσω των τραχεϊδών. Μερικά δέντρα, όπως η πεύκη, η ελάτη, το 

αγριόπευκο και το έλατο Douglas fir, έχουν κανάλια που μεταφέρουν ρητίνη η 

οποία προστατεύει το δέντρο από κακώσεις. 

Γενικά, η μαλακή ξυλεία δουλεύεται πιο εύκολα. Αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό 

της δομικής ξυλείας που χρησιμοποιεί ο μηχανικός και έχει ένα ευρύ φάσμα 

χρήσεων και εφαρμογών. Χρησιμοποιείται ως κύριο υλικό στην οικοδομική όπως 

επίσης και στην επιπλοποιία αλλά και για πολλά άλλα προϊόντα (καλουπώματα, 

πόρτες, παράθυρα κ.α.). Επίσης η μαλακή ξυλεία χρησιμοποιείται και στη 

κατασκευή χαρτιού καθώς και στη παραγωγή βιομηχανικών προιόντων ξύλου (π.χ. 

ξυλόπλακες διαφόρων τύπων, ινόπλακες, ΜDF κ.α).

Σκληρή Ξυλεία (hardwood)

Αποτελεί την ξυλεία από πλατύφυλλα, αγγειόσπερμα ή ανθοφόρα δέντρα (κυρίως 

φυλλοβόλα, αλλά όχι αποκλειστικά, όπως π.χ. τα τροπικά δέντρα). Χαρακτηριστικά 

δέντρα που ανήκουν σε αυτό το είδος ξυλείας είναι η δρυς, η καστανιά, η καρυδιά, 

η σημύδα, το σφενδάμι, η φτελιά, η μουριά, η ελιά, η ακακία, η οξιά, ο πλάτανος, η 

κλήθρα, η φουντουκιά, η φιλύρα, η λεύκη κτλ . 

Γενικά, η σκληρή ξυλεία έχει μεγαλύτερη πυκνότητα και σκληρότητα από αυτή της 

μαλακής ξυλείας, παρόλο που υπάρχει μεγάλη ποικιλία στη πραγματική 

σκληρότητα των ξύλων και στις δύο κατηγορίες με αρκετή αλληλοεπικάλυψη. 

Μερικά δέντρα σκληρής ξυλείας (π.χ. μπάλσα) είναι μαλακότερα από δέντρα 

μαλακής ξυλείας, ενώ το ήμερο έλατο είναι ένα παράδειγμα σκληρού ξύλου από 

δέντρο μαλακής ξυλείας. 

Τα δέντρα σκληρής ξυλείας έχουν πλατιά φύλλα και κεκλεισμένα καρύδια ή 

σπόρους όπως τα βελανίδια. Συνήθως φυτρώνουν σε υποτροπικές περιοχές της 

Αφρικής Ευρώπης και Ασίας.

Υπάρχουν περίπου εκατό φορές περισσότερα είδη σκληρής ξυλείας εν συγκρίσει με 

την μαλακή ξυλεία. Τα υδροφόρα αγγεία τους διαφέρουν σε μέγεθος, σχήμα και 

πεδίο διάτρησης (απλό, βαθμιδωτό, δικτυωτό ή βελονοειδές), και στη δομή του 

κυτταρικού τοιχώματος (π.χ. σπειροειδές πάχος). 

Η σκληρή ξυλεία είναι συνήθως πιο ανθεκτική στη σήψη από τη μαλακή ξυλεία, 

ιδίως όταν χρησιμοποιείται σε εξωτερικές εφαρμογές. Όμως, οι ξυλουργικές 

κατασκευές αποκλειστικά από σκληρό ξύλο είναι πολύ πιο πολυδάπανες εν 

συγκρίσει με αυτές της μαλακής ξυλείας.

Στο παρελθόν, η σκληρή τροπική ξυλεία ήταν πιο εύκολα διαθέσιμη αλλά τώρα, εξ 

αιτίας θεμάτων βιωσιμότητας των δασικών περιοχών, η παροχή της είναι 

περιορισμένη. Για παράδειγμα, πολλές πόρτες που παλαιότερα κατασκευάζονταν 

από συμπαγή στοιχεία σκληρής ξυλείας τώρα κατασκευάζονται από εξωτερικά 

φύλλα καπλαμά σκληρής ξυλείας συγκολλημένα σε διαφόρων τύπων ξυλόπλακες.