Θερμικά τροποποιημένο ξύλο

Μια περίπτωση θερμικά τροποποιημένης ξυλείας αποτελεί η καινοτόμος 

τεχνολογία Plato®

που αναπτύχθηκε στην Ολλανδία και κατοχυρώθηκε με δίπλωμα 

ευρεσιτεχνίας με το εμπορικό όνομα Plato®Wood. Η μέθοδος αυτή τροποποιεί 

θερμικά το ξύλο με θερμότητα και ατμό, χωρίς τη χρήση χημικών ουσιών 

επιτρέποντας έτσι τη βελτίωση ειδών ξύλου, π.χ. ερυθρελάτη, πεύκο, λεύκη, οξιά, 

σημύδα. Η παραγόμενη ξυλεία φέρει οικολογικό σήμα και είναι εξαιρετικά υψηλής 

ποιότητας.

Η τεχνολογία του θερμικά τροποποιημένου ξύλου Plato®Wood βασίζεται στα 

ακόλουθα τέσσερα στάδια:

- Στάδιο υδροθερμόλυσης, στο οποίο η ξυλεία θερμαίνεται στους 150-180°C υπό 

ατμό και σε αυξανόμενη πίεση (6 έως 8 atm) για διάστημα 5 ωρών. Το στάδιο 

αυτό απαιτεί ξυλεία ελαφρώς ξηραμένη στον αέρα, (περιεχόμενη υγρασία 

περίπου 15-20%). Οι ημικυτταρίνες του ξύλου στο στάδιο αυτό αποδομούνται 

μερικώς και η λιγνίνη «ενεργοποιείται». Ωστόσο, η κυτταρίνη παραμένει 

ανέπαφη, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό για τη διατήρηση των μηχανικών 

ιδιοτήτων του Plato®Wood σε υψηλό επίπεδο. 

- Στάδιο ξήρανσης, το οποίο γίνεται σε κοινό βιομηχανικό ξηραντήριο. Η ξυλεία 

ξηραίνεται μέχρι ένα επίπεδο περιεχόμενης υγρασίας 8-10%. Το στάδιο αυτό 

διαρκεί αρκετές ημέρες (από 5 ημέρες μέχρι και 3 εβδομάδες).

- Στάδιο τροποποίησης, κατά το οποίο η ξυλεία τροποποιείται θερμικά στους 

150-190°C σε ένα ξηρό περιβάλλον για χρονικό διάστημα 12-16 ωρών. Χημικές 

αντιδράσεις συμβαίνουν μέσα στο ξύλο, οι αλδεΰδες που σχηματίστηκαν κατά 

το πρώτο στάδιο αντιδρούν με την ήδη «ενεργοποιημένη» λιγνίνη με 

αποτέλεσμα την δημιουργία νέων, δυνατών χημικών δεσμών. Το στάδιο αυτό 

έχει ως αποτέλεσμα τη σταθερότητα των διαστάσεων του ξύλου και δίνει στο 

τέλος ξυλεία με ποσοστό υγρασίας περίπου 1%! 

- Στάδιο κλιματισμού, κατά το οποίο το Plato®Wood κλιματίζεται όπως και η 

κοινή ξυλεία ξηραντηρίου ανάλογα με τις συνθήκες που πρόκειται να 

χρησιμοποιηθεί (ΠΠΥ = 6 έως 10%). Το στάδιο αυτό διαρκεί περίπου 3 ημέρες.

Φυσικές ιδιότητες: Η πυκνότητα του Plato®Wood είναι περίπου 10% χαμηλότερη σε 

σύγκριση με το μη τροποποιημένο ξύλο, γεγονός που οφείλεται στην υδρόλυση 

συστατικών κατά τα στάδια παραγωγής του αλλά και στην «εξάτμιση» των 

εκχυλισμάτων του. Η υγροσκοπικότητα του Plato®Wood (ρίκνωση & διόγκωση) 

μειώνεται με συνέπεια τη βελτίωση της διαστασιακής του σταθερότητας. Ενδεικτικά 

αναφέρεται ότι ξύλο Plato®Wood πεύκης έχει σημείο ινοκόρου περίπου 15%, ενώ το

ίδιο μη τροποποιημένο ξύλο έχει 27-30%. Επίσης, η ξυλεία παρουσιάζει τιμή 

αντιρρίκνωσης (εναλλακτικός τρόπος μέτρησης της διαστασιακής σταθερότητας) 

50%. Πρόσθετα, το Plato®Wood είναι λιγότερο ανισότροπο, καθώς η διαφορά 

μεταξύ εφαπτομενικής και ακτινικής ρίκνωσης και διόγκωσης είναι σημαντικά 

μικρότερη.

Ανθεκτικότητα σε βιολογικούς παράγοντες: H ανθεκτικότητα των ελάχιστα 

ανθεκτικών ειδών (ερυθρελάτη, πεύκη, λεύκη, σημύδα) βελτιώνεται σημαντικά 

(κλάση ανθεκτικότητας 1-3). Η βιολογική ανθεκτικότητα των Plato®Wood πεύκης και 

ερυθρελάτης σε μύκητες είναι αντίστοιχα 6-7 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με αυτή 

του μη τροποποιημένου. Είναι χαρακτηριστικό ότι Plato®Wood ερυθρελάτης 

προσφέρεται με εγγύηση 15 ετών όσον αφορά την ανθεκτικότητα σε βιολογικούς 

παράγοντες και τη διαστασιακή του σταθερότητα.

Εκτεταμένη ανάλυση του κύκλου ζωής του Plato®Wood και των ανταγωνιστικών του 

προϊόντων (εμποτισμένη ξυλεία, Meranti, PVC, αλουμίνιο, χάλυβα) σε μορφή απλών 

και σύνθετων προϊόντων (κασώματα παραθύρων) απέδειξε ότι το Plato®Wood 

παρουσιάζει σημαντικά υψηλότερα περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα. Η ανάλυση 

αφορούσε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής του κάθε προϊόντος, όπως κόστος 

παραγωγής και μεταφοράς, χρήση και απαλλαγή του προϊόντος, καθώς και 

περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Κατά τη διάρκεια παραγωγής του Plato®Wood, τα 

αέρια που απελευθερώνονται είναι λιγότερα συγκριτικά με αυτά κατά τη διάρκεια 

παραγωγής ανταγωνιστικών υλικών. Μετά το τέλος του κύκλου ζωής του μπορεί να 

χειρισθεί όπως το μη τροποποιημένο ξύλο.

Η ξυλεία Plato®Wood χρησιμοποιείται σήμερα σε κατασκευές εξωτερικού χώρου, 

κυρίως σε έπιπλα κήπου, φράχτες, ξυλεπενδύσεις σε κτίρια, δάπεδα τύπου decking, 

υπόστεγα, εξωτερικές πόρτες και παράθυρα.

Η ξυλεία Plato®Wood παράγεται στην πόλη Άρνεμ της Ολλανδίας και τα δικαιώματα 

χρήσης και προώθησης της τεχνολογίας ανήκουν στην εταιρεία Plato International 

Technology BV. H συνολική ετήσια παραγωγή είναι σήμερα 24.000 κ.μ., ενώ 

εξάγεται στο Βέλγιο και τη Γερμανία. Το Plato®Wood έχει κατοχυρωθεί με 

παγκόσμιο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και επομένως η χρήση της τεχνολογίας του 

απαιτεί την εξασφάλιση σχετικής άδειας.